A+ A A-

Akıllı Öğrenci

Ben biliyorum! \(x^0=x^{1-1}=x^1x^{-1}=\dfrac{x}{x}=1\). O halde \(x=0\) alırsak \(0^0=1\) olur.

Daha akıllı Öğrenci

Hayır hatalısın! \(x=0\) için son adımda \(\dfrac{x}{x}=\dfrac{0}{0}\) olur. Şöyle olması gerekir:\(0^x=0^{1+x-1}=0^{1}0^{x-1}=0.0^{x-1}=0\) olur. O halde \(0^{0}=0\) dır.

En akıllı öğrenci

Bu da hatalı! Çünkü eğer \(x=0\) olursa \(0^{x-1}=0^{-1}=\dfrac{1}{0}\) olur. Yani 0 ile olmaması gereken bir bölme söz konusudur. \(x\rightarrow 0^{+}\) için \(x^x\) fonksiyonunu inceleyelim:

\(\lim_{x\rightarrow 0^{+}}x^x=\lim_{x\rightarrow 0^{+}}e^{ln(x^x)}\\=\lim_{x\rightarrow 0^{+}}e^{xln(x)}\\=e^{\lim_{x\rightarrow 0^{+}}{xln(x)}}\\=e^{\lim_{x\rightarrow 0^{+}}{\dfrac{lnx}{x^{-1}}}}\\=e^{\lim_{x\rightarrow 0^{+}}{\dfrac{x^{-1}}{-x^{-2}}}} (L'hospital)\\=e^{\lim_{x\rightarrow 0^{+}}-x}\\=e^{0}=1\) O halde \(0^0=1\) dir.

Lise öğretmeni

\(x\) in pozitif değerleri 0 a yaklaşırken \(x^x\) fonksiyonunun 1 e yakınsaması \(0^0\) ın 1 olduğunu ispatlamaz. \(0\) a yakın değerlerle, tam olarak \(0\) değeri arasında fark vardır. \(0^0\) tanımsızdır. Bir değeri yoktur.

Calculus öğretmeni

Her \(x>0\) için \(0^x=0\) dır. Dolayısıyla \(\lim_{x\rightarrow 0^{+}}0^x=0\) olur. Yani \(x\), \(0\) a pozitif değerlerle yaklaştıkça \(0^x\) in değeri 0 dır. Öte yandan \(y\neq 0\) olmak üzere \(y\) reel sayıları için \(y^0=1\) dir. O halde \(\lim_{y\rightarrow 0}y^0=1\) dir. Yani  \(y\) sayısı \(0\) a yaklaştıkça \(y^0\) da 1 e yaklaşmaktadır. Böylece \(f(x,y)=y^x\) fonksiyonunun \((x,y)=(0,0)\) noktasında süreksizliğinin olduğunu göstermiş olduk. Çünkü \((0,0)\) noktasına \(x=0\) doğrusu boyunca yaklaşırsak \(\lim_{y\rightarrow 0}f(0,y)=1\) ve \(y=0\) doğrusu boyunca \(x>0\) değerleri ile yaklaşırsak \(\lim_{x\rightarrow 0^{+}}f(x,0)=0\) olmaktadır. Yani \(\lim_{(x,y)\rightarrow (0,0)}y^x\) değeri hangi yönden yaklaştığımıza bağlı olarak değişmektedir. Bu nedenle \(y^x\) fonksiyonunu \((0,0)\) noktasında sürekli yapmak için \(0^0\) ı tanımlayamayız.

Matematikçi

\(0^0=1\) dir.

Matematikçiler öyle diyor. Çünkü böyle kabul etmek kullanışlı oluyor. Bazı formüller

\(0^0=0\) veya \(0^0\) tanımsızdır kabulleriyle daha az zarif oluyor.

Örneğin binom teoremini ele alalım: 

\((a+b)^x=\sum_{k=0 }^{\infty}\binom{x}{k}a^kb^{x-k}\) formülünde \(a=0\) ve \(b\neq 0\) alınırsa

\((0+b)^x=\sum_{k=0 }^{\infty}\binom{x}{k}0^kb^{x-k}\\=\binom{x}{0}0^0b^x+\binom{x}{1}0^1b^{x-1}+\binom{x}{2}0^2b^{x-2}+...\\=\binom{x}{0}0^0b^x\\=0^0b^x\)

Eşitliği elde ederken \(k>0\) için \(0^k=0\) ve \(\binom{x}{0}=1\) aldığımıza dikkat edin. Elde edilen \(b^x=0^0b^x\) eşitliğinin sağlanabilmesi için \(0^0=1\) olmalıdır. Akis halde \(a=0\) için teorem geçerli değildir. Eğer matematikçi \(0^0=0\) veya \(0^0\) tanımsızdır deseydi teorem bu durum dışında geçerli olmaya devam edecekti. Fakat \(0^0\) durumu için teorem de zarif olmayan bazı ayarlamalar yapmak gerekirdi. Bu örnek dışında da bazı örnekler mevcuttur.

Bu tercih matematikçilere göre "doğru" değil "güzel"dir.

 

Son Düzenlenme
Öğeyi Oyla
(8 oy)

Yorum ekle


Güvenlik kodu
Yenile

Giriş veya Kayıt

GİRİŞ